Çok Kesitli (64) Bilgisayarlı Tomografi (BT) incelemesi nedir ?
BT inceleme vücudunuzun tamamı ya da bir bölümünün röntgen(x)
ışınları aracılığıyla ve bilgisayarı kullanarak görüntülenmesidir.
MR’dan farklı olarak BT tarayıcılarda kapalı yer korkusu genellikle oluşmaz ve incelemeler daha kısa sürer.
Anabilimdalımızda bulunan teknolojisi en gelişmiş BT cihazlarından
biri olan 64 kesitli bilgisayarlı tomografi cihazı hem kesin tanı, iyi
görüntü, hem de inceleme konfor ve süresi açısından önemli bir yere
sahiptir.
1. BT incelemesi öncesinde bilmeniz gerekenler
Nasıl hazırlanmalıyım?
Bazı
incelemelerde kontrast madde verileceğinden inceleme öncesi 4-5
saatlik bir açlık gerekir. Bununla birlikte kullandığınız ilaçlar ya da
sıvı içecekler alabilirsiniz. Yine barsaklarınızın iyi değerlendirilmesi
için inceleme öncesi erken gelmeniz istenerek kontrast madde içeren su
ile hazırlanmanız denetlenecektir.
Kalbi besleyen damarların
değerlendirilmesinde kalp atışını düzenleyen belli ilaçları almanız ve
tansiyon ilacı gibi bazı ilaçların son dozlarını ertelemeniz
istenebilir. Bunlar inceleme öncesi size ayrıntılı olarak
anlatılacaktır.
Hazırlık için randevu saatinden yarım saat önce inceleme yerinde olmalısınız.
Damar içi kontrast madde nedir ?
Damar
içi kontrast madde iyot içeren yapıda olup toplar damarlarınız yoluyla
vücudunuza verilir. Bu kontrast vücudunuzdaki kan damarların net bir
şekilde görülmesini sağlar. Daha sonra böbrekleriniz tarafından
vücudunuzdan filtre edilir ve idrarla atılır.
İncelemeden sonra
günlük işlerinize dönebilirsiniz. Eğer inceleme sırasında damardan
kontrast madde verilmişse maddenin vücudunuzdan çabuk atılmasına
yardımcı olmak için sıvı alımınızı arttırabilirsiniz.
2. Maltepe Üniversitesi Tıp Fakültesinde gerçekleştirilen BT İncelemeleri nelerdir?
Tüm vücut politravma BT incelemesi: Acil olgularda beyin, boyun,
göğüs kafesi ve akciğer, karın ve kalça bölgesinde kaza sonrasında
gelişmiş yaralanmaların, ayrı ayrı röntgen ve ultrason ile zaman kaybı
olmadan tek incelemede saptanmasıdır. Hayati önem taşıyan organlarda
kaza sonrasında gelişebilecek her türlü yaralanmanın 20 saniyede tüm
vücudu hızlı ve çok kesitli BT ile tarayarak saptanma ve
değerlendirilmesi bu yöntemle gerçekleştirilir.
BT Anjiografi : Anabilimdalımızda 64 kesitli bilgisayarlı tomografi
cihazı ile yapılan BT anjiografi; damar hastalıklarını tanımlamada ve
damar dışı hastalıkların damar yapıları ile ilişkisini, vasküler
anatomiyi göstermede kanıtlanmış çok hızlı, nonivaziv önemli bir
görüntüleme yöntemidir.
Klasik anjiografinin aksine periferik
(genellikle kol damarı) intravenöz kontrast madde verilerek yapılan BT
anjiografi damar hastalıklarının teşhisinde ilk görüntüleme yöntemi
olabileceği gibi tanımlanmış, önceden tespit edilmiş olguların takibinde
kullanılır. İnceleme süresi çok kısadır ve işlem sonrası hasta izlemi
dakikalar ile sınırlıdır.
Üç boyutlu görüntüleme: Hem tanısal anlamda
hem de müdahale yada ameliyat öncesinde cerrahlara yardımcı olmak
amacıyla vücudunuzun bir bölümü veya bir organınızın üç boyutlu
görüntüleri saniyeler içinde elde olunur.
Sanal kolonoskopi: İnceleme sonrasında elde olunan görüntü verileri
kullanılarak kalın barsak iç yapısının sanal ortamda 3 boyutlu
görüntülerinin kolonoskopi görüntülerine uygun (Kolonoskopi ile yapılan
inceleme) şekilde oluşturulması ve incelenmesidir. Kalın barsak
yapılarının iç duvar yapısı incelendiği gibi duvar kalınlığı ve batın
içi diğer organlarla komşuluğu ve tüm gastrointestinal sistemin birlikte
değerlendirilmesine yardımcı olur. İnceleme için sedasyon veya anestezi
gerekmez.
Üriner Kalkül BT İncelemesi: Çok kesitli BT ile hiçbir ön hazırlığa
gerek kalmadan milimetrik olarak tüm böbrek ve idrar yolları birkaç
saniyede incelenip 1-2 mm ye kadar olan böbrek taşları ve idrar
yollarındaki taşların boyut ve nerede yerleştikleri saptanabilir. İdrar
yollarındaki taş araştırılmasında başka inceleye gerek kalmaz.
Kontrastlı dinamik BT inceleme: Organlarda gelişebilecek kitlelerin
kontrast madde verilerek saniyeler içinde zamana karşı kontrast madde
tutma haritalarını çıkartarak yapılarının, iyi ya da kötü huylu
olduklarının değerlendirilmesidir.
Düşük dozlu çok kesitli Akciğer BT inceleme: Akciğer, göğüs kafesi,
mediasten ve kalbin bir akciğer filminde alınan doza yakın dozlarda ve
saniyeler içinde kesitsel olarak ayrıntılı taranma ve
değerlendirilmesidir.
Kranium BT beyin ve onu çevreleyen yapıların incelenmesini sağlayan
bir görüntüleme yöntemidir.Randevunuzdan önce 4-5 saat süre ile aç
olmanız iyi bir inceleme için gereklidir. Bununla birlikte kullandığınız
ilaçları alabilirsiniz.
Kranium BT anjiografi: BT anjiografi kolunuzdaki toplar damardan
kontrast madde verilirken eş zamanlı olarak alınan hızlı ve sinir
sistemine yönelik özel bir BT görüntüleme yöntemidir. Vücudunuzdaki
organların özel damar anatomisinin gösterilmesini sağlar. Bu görüntüler
damar sisteminizin değerlendirilmesinde yada eğer gerekirse cerrahi
uygulamaların planlanmasında kullanılır.
3. BT tetkiki için nasıl bir hazırlık yapmalıyım ?
Abdomen (karın bölgesi) BT tetkikinin hazırlığı nasıldır?
Abdomen
(karın bölgesi) BT incelemesi bilgisayar teknolojisi ile X ışınlarını
birleştirerek vücudunuzun kesitsel resimlerini oluşturan tanısal bir
yöntemdir. Bu inceleme damar sisteminiz, organlarınız, kemikleriniz ve
diğer dokularınız hakkında ayrıntılı bilgiler verir.
Nasıl bir hazırlık yapmalıyım ?
ABDOMEN BT HAZIRLIĞI
ALINACAK İLAÇLAR :
2 Kutu X-M DİET ML
1 Kutu TELEBRIX 50 ml (Yarısı Karıştırılacak)
Abdomen BT tetkikinin hazırlığı iki basamaklıdır
1-Mide ve Bağırsak Sistemindeki gaz ve gaitanın boşaltılması
(Kullanılacak ilaç 2 kutu X-M 75 ML )
Tetkikten bir gün önce akşam yemeğinde ( mümkünse öğle yemeğinde de ) az posa bırakan besinler yenir.
Tetkikden bir gün önce yenebilecek besinler :
Çay,kahve,ıhlamur,meyve suları,komposto suyu,limonata
Et suyu,şehriye çorbası,un çorbası,peteksiz bal,pekmez
Tetkikden
bir gün önce müshil X-M 75 ML müshil ilacı kullanılacaktır.Birinci kutu
X-M 75 ML tamamı saat 18.00’ de, ikinci kutunun tamamı da saat 19.00 da
içilir. Müshilden sonra bol miktarda su içilmelidir
Bu ilaçlarla hasta ishal yapılarak bağırsakları tamamen boşaltılmış olur.
2-Gaz ve Gaitadan temizlenen mide ve bağırsak sisteminin kontrast sıvı ile doldurulması
(Kullanılacak ilaç TELEBRIX 50 ml.-Yarısı kullanılacaktır)
Kontrast sıvının hazırlanması ve kullanımı :
1.5
litrelik pet şişe içme suyu içine yarım şişe telebrix 50 ml koyup
çalkalanır. Hasta tetkik günü sabah kahvaltı yapmaz,kahvaltı yerine
verilen randevu saatinden iki saat önce, hazırlanan ilaçlı suyu geriye 2
çay bardağı kalıncaya kadar ,her on dakikada bir çay bardağı içer.Her
on dakikada bir çay bardağı içilen 1.5 litrelik içilme süresi, ortalama 2
saattir.Bu suyun eşit aralıklarla devamlı içilmesi çok önemlidir. Bu
sayede mideden kalın bağırsaklara kadar bütün mide-bağırsak sistemi
kontrast madde ile doldurulmuş olur.Hasta randevu saatinden 30 dakika
önce Anabilimdalında bulunacaktır.Geri kalan 2 bardak ilaçlı su da BT
çekim odasında içilir.
Müshil Kullanılmayacak Durumlar :
A – İshali olan hastalar
B – Bebek ve 10 – 12 yaşına kadar çocuklar
C
– Uzun süre aç ve susuz kalamayacak durumda olanlar ( örneğin dialize
giren kronik böbrek hastalığı olanlar, insülin kullanan şeker hastaları
gibi )
Toraks BT tetkikinin hazırlığı nasıldır?
Toraks
BT inceleme akciğerler, kalp, büyük damarlar ve kemikler gibi toraksın
anatomisini ortaya koyan özel bir BT incelemesidir.Randevunuzdan önce en
az 4-5 saat süre ile aç olmanız iyi bir inceleme için gereklidir.
Bununla birlikte kullandığınız ilaçları alabilirsiniz.